ΜΕ ΠΛΗΡΗ ΔΥΝΑΜΗ 24 RAFALE F3R Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ

Γράφει ο Απόλλων Γ. Λεονταρίτης
Ορόσημο για την Πολεμική Αεροπορία και την ελληνική αεροπορική ισχύ αποτέλεσε η παραλαβή του 24ου μαχητικού RAFALE F3R από την Γαλλία. Έτσι λοιπόν οι αρχές του 2025 σηματοδοτούν την ολοκλήρωση της στρατηγικής επιλογής της Πολεμικής Αεροπορίας για τη διατήρηση συνθηκών υπεροχής στους αιθέρες.
Με τις δυνατότητες του ραντάρ και των όπλων αέρος-αέρος που διαθέτει το RAFALE F3R, ακόμα κι ένας μικρός σχετικά αριθμός αεροσκαφών είναι ικανός να θέσει υπό τον έλεγχο του, μεγάλες αποστάσεις πάνω από το Αιγαίο και την Αν Μεσόγειο, απαγορεύοντας ουσιαστικά στον αντίπαλο να επιχειρήσει σε περιοχές που εντάσσονται στη ζώνη της Εθνικής μας κυριαρχίας..
Η παραλαβή του 24ου RAFALE F3R του ελληνικού προγράμματος σηματοδότησε την ολοκλήρωση της προμήθειας των γαλλικών μαχητικών 4,5 γενιάς που κατασκευάζονται από την DASSAULT AVIATION και αφορά την πιο προηγμένη αυτού του υπερσύγχρονου αεροσκάφους. Τα ειδικά χαρακτηριστικά και η ισχύς των όπλων του RAFALE F3R, διαμορφώνουν με το πιο σαφή και άμεσο τρόπο - υπέρ της Πολεμικής Αεροπορίας - σαφείς συνθήκες υπεροχής επί του πεδίου, δηλαδή στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και στο συνολικό ισοζύγιο αεροπορικής μαχητικής ισχύος Ελλάδας – Τουρκίας.
Η προσγείωση του 24ου μαχητικού στην 114ΠΜ στην Τανάγρα - έδρα της 332Μ - που είναι η Μοίρα της Π.A. η οποία είναι εφοδιασμένη εξ ολοκλήρου με τα προηγμένα Γαλλικά μαχητικά, έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από το προσωπικό που ήδη έχει προχωρήσει σε πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση των RAFA:E F3R σε χρόνο ρεκόρ από την έναρξη των παραδόσεων στην Ελλάδα.
Γιατί επιλέξαμε τα “Rafale”
Η επιλογή του RAFALE από την Ελλάδα αποτέλεσε προϊόν μιας προσπάθειας για ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της ΠΑ μετά την κρίση του 2020 με την Τουρκία όπου κατέστη σαφές οτι απαιτείται άμεση ενίσχυση της ελληνικής αποτρεπτικής ικανότητας . Θα θυμίσουμε οτι η απαίτηση αυτή συνέπεσε χρονικά με τη συγκυρία επίσκεψης του Γάλλου Προέδρου Μακρόν στην Ελλάδα μια μέρα μετά την ακύρωση της παραγγελίας γαλλικής κατασκευής πυρηνοκίνητων υποβρυχίων από την Αυστραλία έπειτα από ισχυρές πιέσεις των ΗΠΑ. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ευρύτερη γεωστρατηγική και αμυντική προσέγγιση Αθήνας και Παρισιού η οποία αναβαθμίστηκε την ίδια χρονική περίοδο και σε συνδυασμό με το άριστο επίπεδο σχέσεων Μητσοτάκη – Μακρόν οδήγησε στην επίτευξη συμφωνίας άμεσης προμήθειας των Γαλλικών μαχητικών.
Μάλιστα εντύπωση προκάλεσε τότε το γεγονός οτι το Παρίσι δέχτηκε να ικανοποιήσει τη πιο βασική απαίτηση της Αθήνας που εστίαζε στην ταχεία υλοποίηση του προγράμματος σε χρόνο – ρεκόρ για τα δεδομένα ανάλογων προμηθειών μαχητικών αεροσκαφών στη διεθνή αγορά που ξεπερνούν κατά μέσο όρο τα 4 χρόνια. Θα θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι σε τέσσερις μόλις μήνες ολοκληρώθηκε η υπογραφή σύνθετων και περίπλοκων συμβάσεων, όχι μόνο για καινούργια αεροσκάφη αλλά και μεταχειρισμένα, με ειδικά ζητήματα που επιλύθηκαν. Ακολούθησε διάστημα 1 έτους στο οποίο Έλληνες ιπτάμενοι της ΠΑ και τεχνική μετέβησαν στη Γαλλία για εκπαίδευση μέχρι την άφιξη ων πρώτων 6 μαχητικών στην 114ΠΜ στη Τανάγρα.
Κύριο χαρακτηριστικό του RAFALE είναι οτι αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα αεροσκάφη, το οποίο κατατάσσεται ανάμεσα στην τέταρτη και πέμπτη γενιά μαχητικών ενώ αποτελεί μία πλατφόρμα με τεχνολογικές καινοτομίες που το καθιστούν ικανό να αντιμετωπίσει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα κάθε αποστολή σε ολόκληρο τον Ελληνικό Εναέριο Χώρο, καθώς και την Ανατολική Μεσόγειο. Πηγές της ΠΑ έχουν επανειλημμένως τονίσει στον υπογράφοντα οτι τα μαχητικά προσφέρουν αναβαθμισμένη δυνατότητα εκτέλεσης επιχειρήσεων εναντίον εξελιγμένων τεχνολογικά αντιπάλων, μέσα σ’ ένα σύνθετο και κορεσμένο από απειλές πεδίο μάχης.
Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται με τη σύζευξη των πληροφοριών και την απεικόνισή τους στον πιλότο απ’ όλα τα συστήματα που διαθέτει, μεταξύ των οποίων είναι και το περίφημο “Link16”το οποίο καθιστά δυνατή και τη συνεργασία με τον υπάρχοντα στόλο, μεταξύ άλλων, και των F-16. Μάλιστα σημαντική παράμετρος για τη σύναψη της συμφωνίας ήταν η εξ αρχής πρόθεση των Γάλλων να καταστήσουν διαθέσιμη στην Ελλάδα την πλέον προηγμένη διαμόρφωση “F3R”, που αποτελεί τη νεώτερη έκδοση του “RAFALE” που βγαίνει αυτή τη στιγμή από τη γραμμή παραγωγής της κατασκευάστριας εταιρείας από τις αρχές του 2020.
Μεταξύ άλλων, το “RAFALE είναι εξοπλισμένο με ραντάρ ενεργητικής ηλεκτρονικής σάρωσης, AESA RBE2, που αποκαλύπτει, παρακολουθεί, εγκλωβίζει, κατευθύνει πυραύλους σ’ ένα μεγάλο αριθμό στόχων. Επίσης, το γαλλικό μαχητικό διαθέτει ένα από τα πιο προηγμένα και ολοκληρωμένα συστήματα αυτοπροστασίας το SPECTRA, με πέντε υποσυστήματα που προειδοποιούν, καταδεικνύουν, παρεμβάλλουν και προστατεύουν από οποιαδήποτε μορφή πιθανής απειλής, καθώς επίσης παρέχουν και έγκαιρη προειδοποίηση στον ιπτάμενο για επερχόμενο πλήγμα.
Η Γαλλία επίσης δεν είχε αντίρρηση να εξάγει προς την Ελλάδα τα προηγμένα βλήματα αέρος - αέρος τύπου METEOR τα οποία συνδέονται άρρηκτα με τις αυξημένες επιχειρησιακές ικανότητες των “Rafale”.
«Ολιστική προσέγγιση»
Η προμήθεια αυτή χαρακτηρίστηκε τότε ως μια «ολιστική προσέγγιση» καθώς προβλέφθηκε όχι μόνο η αρχική υποστήριξη αλλά και η εν συνεχεία υποστήριξή τους σε βάθος χρόνου τετραετίας! Ειδικότερα: Η Α φάση της προμήθειας μεταξύ Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και “Dassault”, περιλάμβανε 18 αεροσκάφη. Εξ' αυτών 6 νέας κατασκευής και 12 μεταχειρισμένα από τα αποθέματα της Γαλλικής Αεροπορίας.
Παράλληλα τα 4 επιλέχτηκε να είναι διθέσια για λόγους εκπαίδευσης, Ακολούθησε Σχέδιο Σύμβασης εν συνέχεια υποστήριξης μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τρεις κατασκευάστριες καθώς και Σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια εξοπλισμού όπλων για τα “RAFALE ” καθώς και επίσης (και σημαντικό αυτό) συντήρηση – τροποποίηση υπαρχόντων όπλων των αεροσκαφών «Μιράζ 2000-5» προκειμένου τα όπλα αυτά να χρησιμοποιηθούν και από τα αεροσκάφη “RAFALE”. Πρόκειται δηλαδή για τα βλήματα αέρος - αέρος MICA EM/IR, των βλημάτων αέρος – επιφάνειας EXOCET καθώς και τα βλήματα υπο-στρατηγικής κρούσης SCLAP -EG. Η σύμβαση των 18 μαχητικών RAFALE F3R συμπληρώθηκε στη συνέχεια από μια ακόμη παρτίδα 6 μαχητικών νέας κατασκευής (στην οποία ανήκει το τελευταίο RAFALE που παρέλαβε η ΠΑ) στο πλαίσιο συμπλήρωσης δύναμης 24 μαχητικών που αποτελεί την προβλεπόμενη πλήρη σύνθεση μιας Μοίρας μαχητικών.
Στο σημείο αυτό θα θυμίσουμε 2 σημαντικές λεπτομέρειες που αφορούν το πλαίσιο προμήθειας γαλλικών μαχητικών 4,5 γενιάς από την Ελλάδα. Το πρώτο είναι οτι αυτή υλοποιήθηκε με δεδομένη την έγκριση της Δομής Δυνάμεων για 40 σύγχρονα μαχητικά μέχρι το 2025 (εκ των οποίων η εναπομείνουσα απαίτηση καλύφθηκε με την παραγγελία 20 μαχητικών F-35A από τις ΗΠΑ) ενώ το δεύτερο έχει να κάνει με το γεγονός οτι το RAFALE είχε ήδη κριθεί ως η καταλληλότερη επιλογή έπειτα από εκτενή διαγωνιστική διαδικασία για την ΠΑ στον... ξεχασμένο διαγωνισμό ΝΜΑ (Νέου Μαχητικού Αεροσκάφους) του 2009. Όμως η δημοσιονομική κρίση που ακολούθησε μετά το 2011 ανέστειλε κάθε εξοπλιστική διαδικασία μεταξύ των οποίων και το νέο μαχητικό της ΠΑ, η οποία θα έπρεπε τελικά να περιμένει σχεδόν μια 10ετία για να γίνει το RAFALE πραγματικότητα!
Το «ντεμπούτο» των RAFALE F-3R της ΠΑ
το 2024 ήταν και η πρώτη φορά που ελληνικά RAFALE F3R της 332Μ «ΓΕΡΑΚΙ» συμμετείχαν στην άσκηση «ΗΝΙΟΧΟΣ» μετασταθμεύοντας για το σκοπό αυτό στην Ανδραβίδα από την 117ΠΜ. Σε συνδυασμό με τη συμμετοχή μαχητικών του ιδίου τύπου με RAFALE M του γαλλικού Ναυτικού και RAFALE EQ/DQ της Αεροπορίας του Κατάρ, η συγκεκριμένη διοργάνωση, κατέστη μάλλον η πρώτη όπου το γαλλικής κατασκευής μαχητικό 4,5 γενιάς της Dassault ήταν ο πολυπληθέστερος τύπος εκτός από τα F-16.
Φυσικά τα RAFALE F3R της ΠΑ έδωσαν δυναμικό παρόν και στις νυχτερινές αποστολές του «ΗΝΙΟΧΟΥ 24» όπου συμμετείχαν ανελλιπώς σε καθημερινή βάση, εκτελώντας αποστολές αεροπορικής υπεροχής και συνοδείας φίλιων μαχητικών. Και σε αυτό το είδος των αποστολών διαπιστώθηκε υψηλή επιχειρησιακή επάρκεια και αποτελεσματικότητα - αν και αυτό δεν αποτέλεσε έκπληξη - σύμφωνα με όσα μας ανέφεραν οι χειριστές της 332Μ: « Πράγματι ήταν ένας ΗΝΙΟΧΟΣ που είχε πολύ νύχτα. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι «all weather» μέρα και νύχτα. Για εμάς δεν έχει καμία διαφορά. Τα συστήματα που έχει σε βοηθούν πάρα πολύ στο να κάνεις τη «νύχτα – μέρα» και γι αυτό πετάμε ημερήσιες και νυχτερινές αποστολές με την ίδια αποδοτικότητα και στο ίδιο επίπεδο».
Αδιαμφισβήτητο πάντως γεγονός είναι ότι η είσοδος των 24 μαχητικών RAFALE F3 στην Πολεμική Αεροπορία, αναβάθμισε κατακόρυφα την ελληνική αεροπορική ισχύ και μάλιστα σε πρωτόγνωρα επίπεδα σε πολλούς τομείς. Η αντίληψη τακτικής κατάστασης, και οι εμβέλειες εμπλοκής στόχων αέρος έθεσαν εκ των πραγμάτων νέα δεδομένα στη διεξαγωγή αεροπορικής μάχης από τα γαλλικά μαχητικά 4,5 γενιάς που αξιοποιήθηκαν κατά γενική ομολογία σε χρόνο ρεκόρ από το προσωπικό της ΠΑ που τα παρέλαβε στην 114ΠΜ στην Τανάγρα. Απόδειξη όλων των παραπάνω είναι η αγωνία της Άγκυρας να «περάσει» από την Ουάσιγκτον το πρόγραμμα αναβάθμισης 79 μαχητικών F-16 σε επίπεδο Viper με ταυτόχρονη απόκτηση 40 νέων F-16 Block 70. Το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι προέβλεπε μεταξύ άλλων εντυπωσιακά μεγάλες ποσότητες όπλων και ανταλλακτικών αλλά κατόπιν των εξελίξεων με τις συνεχείς παρεμβάσεις της Άγκυρας σε Γάζα και Συρία, δεν φαίνεται να έχει τελικά σοβαρές πιθανότητες υλοποίησης. Γι αυτό και σε επανειλημμένες προσπάθειες τα τελευταία 2 χρόνια, η Τουρκία αποπειράθηκε ανεπιτυχώς να κινηθεί προς την κατεύθυνση απόκτησης μαχητικών Eurofighter ώστε να εξισορροπήσει την κατάσταση.
Πάντως όπως έχει φανεί μέσα από όλες τις ασκήσεις που διεξάγει η ΠΑ με κορωνίδα την ετήσια πολυεθνική άσκηση «ΗΝΙΟΧΟΣ» αλλά και η συμμετοχή σε διεθνείς διοργανώσεις όπως στην άσκηση Vofla στη Γαλλία, τα RAFALE F3R της ΠΑ παραμένουν ασυναγώνιστα απέναντι σε όλους τους αντιπάλους με σαρωτικές επιδόσεις σε εικονικές αερομαχίες. Αυτή τη στιγμή η Πολεμική Αεροπορία συνεχίζει να εμβαθύνει την εκπαίδευση των ιπταμένων της στις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρουν τα RAFALE F3R, τα οποία όμως περιορίζονται σε 24 με πρόθεση μελλοντικής απόκτησης άλλων 6 προκειμένου να συμπληρωθεί η δύναμη 30 μαχητικών που είναι - οριακά επαρκής - για τη συγκρότηση 2 Μοιρών ενώ δεν θα πρέπει να λησμονείται η απαίτηση για ενίσχυση του διαθέσιμου οπλοστασίου με επιπλέον ποσότητες κύριων οπλικών συστημάτων.